Al het begin is moeilijk
Begin dit jaar startte voor ons het moestuinavontuur. In februari was het nog moeilijk voor te stellen, maar over een maandje of twee konden onze eerste vaste moestuinplanten de grond in. Voor het zo ver was stelden wij een plan op (onze doelgerichte aanpak binnen Rubicon Erfgoed steekt ook privé wel eens de kop op). Allereerst moest het al bestaande gras verwijderd worden. Dat kon maar mondjesmaat, want er pasten niet zo veel zoden per keer in de groene container en steeds naar de milieustraat rijden leek ons ook een hele onderneming. Veel gras hoor, in zo’n 30 vierkante meter stukje tuin en op van die lekkere plastic matjes… Dit project werd elke keer als het ophalen van het gft zich weer aankondigde, door ons bestempeld tot “kom, we moeten nog gras sleuren”. Na het hele grasavontuur was het ingraven van ons kronkelpad een kleine uitdaging. De échte uitdaging kwam bij het verzamelen van alle winterharde, vaste, eetbare planten.
Lief toespreken
Moestuingroentjes als we zijn viel ons oog op een artikel in het tijdschrift 'stadstuinieren'. Hier werden een aantal winterharde planten genoemd, die niet te veel onderhoud vragen. Dat klonk ons niet alleen duurzaam in de oren, maar ook handig naast ons drukke werk. Dat al die planten best wel lastig te vinden waren bleek later, maar goed, het is gelukt! Het gaat namelijk vooral om vergeten groeten, of niet-alledaagse bladgroenten, kan ik beter zeggen. Wat dacht je van eeuwig moes? "Wij hebben de Brassica oleracea variëteit ramosa, jaja." Klinkt interessant, toch?!
Eeuwig moes is een winterharde, doorlevende groente die het hele jaar door groeit. Andere namen voor deze koolsoort zijn oude wijvenkool, splijtkool, duizendkoppige kool en armeluisgroente. In middeleeuwse recepten wordt melding gemaakt van deze kool, maar hij werd ook al in de Romeinse Tijd gegeten. De plant vormt grappig genoeg geen kolen, maar heeft losse groene bladeren die je kunt eten.
Blijf eens in het gareel
En hard dat ze groeien! Het zijn in een paar maanden tijd al hele struiken geworden. Ze moesten gesnoeid worden, want anders kwamen de andere planten in het gedrang. Maar snoeien en dan iets eetbaars weggooien, dat doen we natuurlijk niet! Dus we moesten er ook mee gaan koken. Na een speurtochtje op internet vond ik zo snel geen leuk recept, dus ik besloot de groenten gewoon puur te verwerken. Ik wokte de fijn gesneden blaadjes even kort in wat olie en bracht het op smaak met wat peper en zout. We aten het met wat aardappeltjes en veganistische kipnuggets.
Eeuwig moes heeft best een stevige structuur, maar is zeker lekker! Het heeft een zacht zoetige tot licht pittige smaak, die na beraad tussen Harry en mij het midden lijkt te houden tussen boerenkool en spruitjes. Komende week ga ik er een stamppotje mee maken. Met de smaak van een vers blaadje nog in mijn mond, weet ik zeker dat dit lekker gaat worden. Voor de liefhebbers vond ik uiteindelijk toch nog een historisch recept van Lizet Kruyff, dat je hieronder kan lezen. En dan maar even kort koken hè, want anders doet het denken aan het volgende prachtige citaat van Marjoleine de Vos, dat ik tegen kwam in de NRC van 6 juli 2013:
“Vergis ik me of keert de postelein terug in de belangstelling? Bij vergeten groenten denk je altijd aan groenten met middeleeuws klinkende namen als ‘eeuwig moes’ of ‘heilige boontjes’, groenten waarvan je verwacht dat ze heel interessant zullen smaken. Niet aan groenten waarvan iedereen blij is dat ze dood en begraven zijn, en waarvan niemand hoopt dat ze zich ineens weer op het bord zullen bevinden. Postelein klinkt naar zuur snot in maïzenasaus.
Oh huishoudscholen! Oh vroegere moeders! Wat hebben jullie toch met de groenten huisgehouden!”.
Geschiedenis op je bord
Cauli Verdi Libro della Cocina, 15e eeuw Ingrediënten:
per persoon 1 of 2 bladen eeuwig moes;
1 ui in ringen gesneden;
1 (kleine) venkelknol in reepjes gesneden;
1 ons pancetta;
1 appel, geschild en in blokjes gesneden;
scheutje bouillon of water;
Olijfolie;
Peper en zout
Bereiding:
Snijd de eeuwig moes in fijne reepjes en kook ze heel kort. Giet direct af en spoel koud na. Laat de kool uitlekken.
Giet de olijfolie in de pan en verhit deze. Bak de pancetta en vervolgens ook de uiringen en venkel even aan. Doe er vervolgens de appel en het eeuwig moes bij.
Giet er een beetje bouillon over. Laat het nog een minuut of vijf afgedekt smoren op een klein vuurtje tot het vocht bijna is ingedampt.
Maal er vervolgens nog wat verse peper over en breng op maak met zout.
Mocht je nu nog geen weelderige eeuwig moes in je tuin hebben staan; je kunt in dit recept natuurlijk ook boerenkool gebruiken. En in plaats van de pancetta kan je ook gaan voor ‘facon’. Dit is gerookte tofu, waar je zo veel mogelijk vocht uit perst door er iets zwaars op te leggen. Vervolgens snijd je het in dunne plankjes en kruid je het met zout, knoflook- en paprikapoeder en giet je er wat tamari over. Om het vervolgens in de pan knapperig te bakken en daar is je heerlijke fake bacon.
Eet smakelijk!
